Wojciech Gondek przyszedł na świat 6 kwietnia 1909 roku we wsi Słona, parafia Zakliczyn n/Dunajcem, jako syn Jana i Julii z domu Cichy, w Diecezji tarnowskiej. Wykształcenie zdobywał we Lwowie, przebywając w Kolegium Serafickim Braci Mniejszych. Kontakt z tym Zakonem umożliwił Wojciechowi odczytać bezbłędnie głos Chrystusa, wzywający go do pójścia za Zbawicielem, w duchu franciszkańskim. Nauka nie sprawiała mu żadnych kłopotów, bo był to młodzieniec tak zdolny, jak i pilny. Do zakonu zgłosił się w dniu otrzymania świadectwa ukończenia VI klasy w Państwowym Gimnazjum im. St. Żółkiewskiego we Lwowie. Po odbyciu nowicjatu w klasztorze w Wieliczce w roku 1929 złożył swoje pierwsze śluby zakonne.
Krystyn zapamiętał Przemyśl jako stolicę starej diecezji, w której wypadło mu przygotować się do kapłaństwa, w Wyższym Seminarium Duchownym. O. Krystyn wraz z pięcioma współbraćmi został zapisany na pierwszy rok studiów w roku akademickim 1931/1932. Warto przy tym zaznaczyć, że wówczas stosowano limit co do liczby kandydatów przyjmowanych na studia filozoficzno-teologiczne. Wychowawcy i przełożeni, jak również wykładowcy cieszyli się w tych latach dużym autorytetem pod każdym względem.
Nie będzie też przesadą, gdy po analizie katalogu z ocenami egzaminów stwierdzi się, że kleryk Krystyn był najzdolniejszym spośród czwórki studentów reformackich - bo tylko tylu się ostało - chodzi o kleryka Innocentego Jarosza, Konrada Oracza i Przybyłowskiego. Na 57 egzaminów kleryk Krystyn otrzymał 56 ocen bardzo dobrych (eminenter, a później valde bene). Nie stracił on też pierwszej lokaty w zestawieniu z klerykami diecezjalnymi, którzy w liczbie 23 doszli do kapłaństwa.
Na trzy lata przed święceniami kapłańskimi jako zakonnik złożył również w Przemyślu uroczystą profesję. Święcenia kapłańskie przyjął z rąk ówczesnego Ordynariusza przemyskiego, bpa Franciszka Bardy. Do święceń przygotowywał się razem ze wszystkimi kolegami, odprawiając z nimi sześciodniowe rekolekcje. Święcenia kapłańskie przyjął w Katedrze przemyskiej dnia 21 czerwca 1936 roku.
Śmierć
Droga krzyżowa o. Krystyna wraz z innymi współbraćmi zakonnikami zaczęła się w Uroczystość Matki Bożej Częstochowskiej, tj. 26 sierpnia 1940 roku we Włocławku. O. Krystyn liczył wtedy 4 lata kapłaństwa. Uczestnik tej drogi takie snuje wspomnienia z tamtych dramatycznych wydarzeń: „Kiedy wychodziliśmy do furty, to ludzie rzucali się na nas, żeby nas pożegnać i żegnali nas jak na śmierć idących”. Aresztowani przetrzymywani przez trzy dni w obozie przejściowym w Szczeglinie k/Poznania, zostali następnie przewiezieni do obozu koncentracyjnego w Sachsenhasen (Oranienburg), a stamtąd dostali się transportem do Dachau. Nie pomogły starania rodziny o zwolnienie, nie pomógł nawet list matki pisany do Hitlera. Niebawem nadeszła wiadomość o śmierci o. Krystyna. Zmarł z wyczerpania i wielkiego głodu, a bezpośrednią przyczyna przedwczesnego zgonu była krwawa biegunka.
O śmierci Krystyna zanotował kard. Kozłowiecki bardzo krótko, oswojony z takimi klepsydrami. Pod datą 23 lipca 1942 r. czytamy: „Zmarli: ks. Alojzy Gotowicz z archidiecezji gnieźnieńskiej, lat 36, ks. Józef Wójcik z diecezji włocławskiej, lat 52, ks. Wojciech Gondek, reformata, lat 33”. Jest to jedyna notatka w pamiętniku więźnia o. Koziowieckiego.
Więcej szczegółów o o. Krystynie z tego dramatycznego okresu zawdzięczamy świadkowi Wincentemu Kuli - również więźniowi, który tak wspomina o. Krystyna: „Razem byliśmy aresztowani, a w Dachau mieszkaliśmy w tej samej izbie i razem chodziliśmy do pracy, zwykle w polu, np. pracowaliśmy przy wykopkach, ręcznym pieleniu różnych upraw itp. Znałem więc go bardzo dobrze. Chociaż był człowiekiem młodym, liczył wtedy około 30 lat, to bardzo sobie cenił i dbał o swoją godność kapłańską, godność kapłana zakonnika. Był człowiekiem modlącym się, uważającym na każde słowo i zachowanie się (…). Ale bardzo źle znosił trudy obozowe. Był wycieńczony ciężką pracą i warunkami życia (…). W bloku spaliśmy na sąsiednich pryczach piętrowych. Do końca był człowiekiem modlącym się. Przed śmiercią pożegnał się ze mną słowami: »Do zobaczenia w niebie« ”.
Krystyn Gondek został beatyfikowany w gronie 108 Męczenników II Wojny Światowej przez papieża Jana Pawła II w dniu 13 czerwca 1999 r.
Modlitwa do 108 błogosławionych męczenników
Litania do 108 Męczenników II Wojny Światowej, wśród których znajduje się bł. o. Krystyn Gondek
Uwielbiając miłosiernego Ojca w niebie, za to, że przez beatyfikację 108 Męczenników dał Ludowi Bożemu na polskiej ziemi, na nasze czasy mężnych orędowników i żywe wzory, jak zwyciężać w Chrystusie, przyzywajmy dziś z ufnością Ich wstawiennictwa.
Błogosławiony Julianie Nowowiejski, pasterzu Kościoła płockiego, błogosławieni Władysławie Góral i Leonie Wetmański, biskupi z Lublina i Płocka.
Pan Wam powierzył przewodzenie Ludowi Bożemu w wierze i miłości, tak w życiu, jak i śmierci męczeńskiej, uproście dla pasterzy Kościoła na polskiej ziemi wielką czujność i męstwo w strzeżeniu go przed siłami ciemności - Błogosławieni męczennicy, módlcie się za nami!
Męczennicy - kapłani, rektorzy Seminariów Duchownych z Włocławka, Poznania, Kielc i Warszawy:
błogosławieni Henryku Kaczorowski, Romanie Sitko, Józefie Pawtowski, Romanie Archutowski; animatorzy kultury chrześcijańskiej, profesorowie, wychowawcy; błogosławieni Emilu Szramek z Katowic, Antoni Zawistowski z Lublina, Henryku Hiebowicz i Franciszku Posłaniec z uniwersytetów w Wilnie i Warszawie; przez swoją ofiarę krwi orędujcie za tymi, którym powierzona jest misja formowania umysłów, serc i sumień powołanych do kapłaństwa - Błogosławieni męczennicy, módlcie się za nami!
Męczennicy, duszpasterze z Ikaźni i Dryssy:
błogosławieni Władysławie Maćkowiak, Stanisławie Pyrtek i Mieczysławie Bohatkiewicz; dał Wam Pan złożyć ofiarę z życia pod znakiem opieki św. Kazimierza, uproście nam wielką łaskę wyznawania razem z Wami w czasie naszych prób i doświadczeń, że tylko Chrystus jest Panem i Królem - Błogosławieni męczennicy, módlcie się za nami!
Męczennicy, żarliwi czciciele Bożej Matki:
błogosławieni o. Piusie Bartosik i o. Antoninie Bajewski z Niepokalanowa; kapłanie Józefie Kowalski z rodziny zakonnej świętego Jana Bosko; błogosławione siostry niepokalanki, Marto Wołowska i Ewo Noiszewska z rodziny Sióstr Niepokalanek; błogosławieni o. Alfonsie Mario Mazurek, karmelito z Czernej, o. Ludwiku Mzyk,
werbisto z Chludowa; błogosławiony Antoni Świadek, kapłanie z Bydgoszczy; prowadźcie nas przez Niepokalaną do Bożego Syna - Błogosławieni męczennicy, módlcie się za nami!
Błogosławieni:
Czesławie Jóźwiak, Edwardzie Klinik, Franciszku Kęsy, Edwardzie Kazimierski, Jarogniewie Wojciechowski, z oratorium salezjańskiego w Poznaniu; proście Pana za młodymi Polakami, by nie zgasili w sobie światła wiary, z którego płynie wielka ofiarna miłość ojczyzny - Błogosławieni męczennicy, módlcie się za nami!
Męczennicy, kapłani Wielkiego Piątku:
błogosławieni Marianie Górecki i Bronisławie Komorowski z Gdańska, Piotrze Dańkowski z Zakopanego, Narcyzie Putz z Poznania; błogosławieni ojcowie kapucyni: Anicecie Kopaliński, Henryku Krzysztofik i Florianie Stępniak; uproście nam umiłowanie krzyża w służbie Kościołowi - Błogosławieni męczennicy, módlcie się za nami!
Męczennicy, którzy z miłości do Boga poszliście na śmierć za braci:
błogosławieni: o. Hilary Januszewski z krakowskiego Karmelu na Piasku, br. Grzegorzu Frąckowiak z zakonu werbistów, br. Józefie Zapłata z rodziny Braci Najświętszego Serca Jezusowego, Marianno Biernacka, jednocząca rodziny Bożym pokojem; uproście nam łaskę szacunku dla Bożego daru życia - Błogosławieni męczennicy, módlcie się za nami!
Kapłani duszpasterze, którzy nie opuściliście ludu w niebezpieczeństwie śmierci:
błogosławieni: Antoni Beszta-Borowski z Bielska Podlaskiego, Leonie Nowakowski z Bytonia, Marianie Skrzypczak z Płonkowa, Zygmuncie Pisarski z Gdeszyna, Kazimierzu Sykulski z Końskich, Zygmuncie Sajna z Góry Kalwarii; współbracia marianie z Rosicy: Jerzy Kaszyra i Antoni Leszczewicz; ojcowie franciszkanie z Iwieńca: Achillesie Puchała i Hermanie Stępień; o. Michale Czartoryski z zakonu św. Dominika; proście za nami o męstwo wiary na naszych drogach życia - Błogosławieni męczennicy, módlcie się za nami!
Męczennicy, którzy złożyliście swe życie, by ratować "starszych braci w wierze" – Żydów:
błogosławione s. Julio Rodzińska, dominikanko zwana matką sierot, s. Klemenso Staszewska, urszulanko z Rokicin Podhalańskich; błogosławiony Michale Piaszczyński, kapłanie z Łomży; uczcie nas patrzeć oczami Chrystusa na ludzi innych narodów i przekonań - Błogosławieni męczennicy, módlcie się za nami!
Męczennicy, założyciele zgromadzeń zakonnych:
błogosławieni Antoni Rewera, kapłanie z Sandomierza, o. Anastazy Pankiewicz, z łódzkiej dzielnicy Doły, opiekunie biednej i odrzuconej młodzieży; przewodnicy na drogach formacji życia zakonnego: błogosławieni: o. Józefie Cebula, z rodziny Oblatów Maryi, o. Alojzy Liguda z zakonu werbistów, o. Józefie Jankowski, pallotynie z Ołtarzowa; gdy naszą cywilizację coraz bardziej ogarnia duch praktycznego ateizmu, konsumizmu i obojętności, wypraszajcie młodym ludziom wezwanie do służby Bożej; odwagę do stawania się czytelnymi znakami Boga w świecie - Błogosławieni męczennicy, módlcie się za nami!
Męczennicy, wychowawcy dzieci i młodzieży:
błogosławieni bracia Grelewscy Kazimierzu i Stefanie z Radomia, prefekci z Wielunia: błogosławieni Maksymilianie Binkiewicz i Ludwiku Gietyngier, błogosławieni: Edwardzie Detkens z Warszawy, Franciszku Dachtera, prefekcie z Bydgoszczy, Marianie Konopiński z Poznania, Franciszku Drzewiecki, umiłowany uczniu świętego ojca Orione, s. Mario Antonino z rodziny Sióstr Szkolnych z Mikuliczyna; wspierajcie swym wstawiennictwem polskich nauczycieli, upraszajcie dla nich mądrość otwierania młodych serc na dobro i prawdę oraz ustrzeżcie ich od zakusów manipulacji przez niegodziwych ludzi
- Błogosławieni męczennicy, módlcie się za nami!
Męczennicy, duszpasterze wiernego ludu Ziemi Wielkopolskiej i Kujaw:
błogosławieni: Janie Nepomucenie Chrzan z Żerkowa, Stanisławie Kubski z Inowrocławia, Władysławie Mączkowski z Łubowa, Aleksy Sobaszek z Siedlemina, Józefie Kut z Gościeszyna, Edwardzie Grzymała z Włocławka, Dominiku Jędrzejowski z Gosławic; orędujcie za kapłanami, by mieli serca gotowe do ofiarnej posługi cierpiącym, biednym, nieporadnym, odsuniętym na margines życia społecznego - Błogosławieni męczennicy, módlcie się za nami!
Męczennice, siostry zakonne, któreście złożyły życie na ofiarę za nawrócenie błądzących:
błogosławiona s. Katarzyno Celestyno Faron, służebniczko ze Starej Wsi i Mieczysławo Kowalska, mniszko klarysko-kapucynko z Przasnysza; uproście łaskę nadziei dla cierpiących z powodu błędów swoich bliskich - Błogosławieni męczennicy, módlcie się za nami!
Męczennicy, świetlane wzory kapłańskiego braterstwa:
proboszczu i wikariuszu z Osięcin:błogosławieni Wincenty Matuszewski i Józefie Kurzawa; błogosławieni: Michale Woźniak, proboszczu z Kutna i Michale Oziębtowski, wikariuszu; błogosławiony Adamie Bargielski, prefekcie z Mszyńca, który oddałeś swą wolność za uwolnienie proboszcza; wyjednajcie swym wstawiennictwem przed Panem, by kapłani mieli dla siebie wzajemnie serca pełne miłości Bożej i ofiarnej służby - Błogosławieni męczennicy, módlcie się za nami!
Alumni męczennicy:
błogosławieni Bronisławie Kostkowski i Tadeuszu Dulny z włocławskiego seminarium; błogosławiony br. Fidelisie Chojnacki z klasztoru kapucynów w Lublinie; gorące pragnienie kapłaństwa otwierało wasze serca na przyjęcie każdej ofiary dla Chrystusa, uproście alumnom naszych seminariów ducha żarliwej miłości Chrystusa i Kościoła - Błogosławieni męczennicy, módlcie się za nami!
Męczennicy, apostołowie miłości ojczyzny:
błogosławieni kapłani: Józefie Stonek, pallotynie, kapelanie powstańców Warszawy, Władysławie Miegoń, kapelanie żołnierzy marynarzy, Władysławie Demski, nauczycielu z Inowrocławia, Franciszku Rogaczewski, duszpasterzu Gdańska; błogosławiona siostro Alicjo Kotowska, zmartwychwstanko z Wejherowa; proście Pana za nami o mądrość i odwagę ofiarnej służby dla ojczyzny - Błogosławieni męczennicy, módlcie się za nami!
Męczennicy, świeccy apostołowie:
błogosławiony Stanisławie Starowieyski, niestrudzony organizatorze Akcji Katolickiej na Lubelszczyźnie; błogosławiona Natalio Tułasiewicz, nauczycielko z Poznania; błogosławiony Franciszku Stryjas, katecheto dzieci z podkaliskich wiosek; uproście nam
mądrość i uczcie, jak przenikać tkanki życia społecznego i politycznego ewangelią Chrystusa
- Błogosławieni męczennicy, módlcie się za nami!
Męczennicy, duszpasterze oddani posłudze miłosierdzia i wychowania:
błogosławieni Władysławie Błądziński i Wojciechu Nierychlewski ze zgromadzenia św. Michała Archanioła; błogosławiony Józefie Czempiel, apostole trzeźwości z Chorzowa; błogosławiony Włodzimierzu Laskowski, proboszczu z Lwówka; błogosławiony Józefie Straszewski z Włocławka; błogosławieni: Stanisławie Mysakowski, Kazimierzu Gostyński i Antoni Zawistowski z Lublina, Bolesławie Strzelecki, apostole dobroci z Radomia; proście Boskiego Mistrza za wychowawcami, którzy w imię miłości Boga i Ojczyzny przez wytrwały trud i własny przykład formują dusze młodych do odpowiedzialności i służby człowiekowi - Błogosławieni męczennicy, módlcie się za. nami!
Męczennicy z rodzin zakonnych:
błogosławieni franciszkanie z Włocławka: ojcowie Krystynie Gondek i Narcyzie Truchan, bracia Marcinie Oprządek i Brunonie Zembol, błogosławiony Stanisławie Kubista, werbisto z Górnej Grupy; błogosławiony o. Innocenty Guz, spowiedniku z Niepokalanowa o anielskiej cierpliwości; błogosławieni: bracia franciszkanie z drukarni o. Maksymiliana: Tymoteuszu Trojanowski i Bonifacy Żukowski, bracie Symforianie Ducki, kapucynie, obrońco masakrowanych w Oświęcimiu; orędujcie za powołanymi do życia w zakonach, by mogli jak najgłębiej odkryć piękno człowieczeństwa oddanego bez reszty Bogu i ogarniętego jego łaską - Błogosławieni męczennicy, módlcie się za nami!
Módlmy się:
Panie i Boże nasz, który obdarzyłeś łaską męczeństwa sługi Twoje, synów i córki polskiej ziemi, bądź uwielbiony za dar ich wiary i miłości, za ich ufność w potęgę modlitwy, za kapłańską posługę, za umiłowanie ludzi i ziemi ojczystej. Bądź uwielbiony za to, że z Twoim słowem miłosierdzia i pojednania niestrudzenie przekraczali wszelkie granice ludzkich podziałów, aby wszyscy stanowili jedno w wysławianiu Twojej miłości. Bądź uwielbiony za ich heroiczną miłość, dla jakiej przyjęli cierpienie i śmierć męczeńską, naśladując Ofiarę Boskiego Mistrza. Boże w Trójcy Świętej Jedyny, niech będzie uwielbione Twoje święte Imię przez Błogosławionych Męczenników z naszej polskiej ziemi, teraz i na wieku. Amen.
Bibliografia
- https://opoka.org.pl/biblioteka/T/TS/swieci/modlitwa_108meczennikow.html